Betere sportprestaties door muziek

Het is 29 juli 2012 en Marianne Vos en de andere 3 dames van de Nederlandse wielerploeg staat aan de start van de Olympische wegwedstrijd. Terwijl de laatste minuten tot de start wegtikken wordt het nummer ‘Lose Yourself’ van Eminem gedraaid. Het team kijkt elkaar aan: ‘Het gaat hem worden vandaag.’ Een paar uur later is Marianne Vos Olympisch kampioen.

One shot, one opportunity

In aanloop naar de Spelen draait het team het nummer vaak. Sterker nog, de songtekst ‘If you have one shot, or one opportunity, to seize everything you ever wanted, in one moment, would you capture it? Or just let it slip?’ staat geschreven op het Olympisch jaarplan van de bondscoach. Het nummer motiveert niet alleen Marianne, maar het hele team in aanloop naar de wedstrijd. Wanneer het nummer bij de start wordt gedraaid valt alles op zijn plek: dit team gaat winnen vandaag.

"If you have one shot, or one opportunity, to seize everything you ever wanted, in one moment, would you capture it? Or just let it slip?"

Het psychologisch effect van muziek

Diverse wetenschappelijke studies tonen aan: luisteren naar muziek heeft een belangrijk psychologisch effect. Het kan sportprestaties verbeteren. Muziek vermindert het (subjectieve) gevoel van inspanning en vermoeidheid tijdens het sporten. Zelfs wanneer de inspanning heel groot is kan muziek nog beïnvloeden hoe een sporter zich voelt. Het kleurt hoe de sporter vermoeidheid interpreteert.

Niet alleen helpt muziek tijdens de inspanning, het kan sporters ook helpen om in de flow te komen, zoals het Nederlands damesteam gebeurde voorafgaand aan de Olympische wegwedstrijd. Muziek helpt bij de mentale voorbereiding op een training of wedstrijd. Zeker als de sporter of het team het liedje herkent of associeert met een bepaalde gebeurtenis, dan kan dat heel motiverend werken. De songtekst is daarbij essentieel. De boodschap in de muziek kan het effect versterken.

Andere voorbeelden

Andere voorbeelden? Denk eens aan de opkomst van darters bij elke wedstrijd. Elke darter heeft een eigen nummer. Barney draait bijvoorbeeld altijd Eye of the Tiger.

Schaatser Mark Tuitert liet zich tijdens zijn sportcarrière opzwepen door knallende, vuige gitaarrock. Tijdens trainingen en voor wedstrijden draaide hij Pearl Jam, Nirvana, Metallica en Led Zeppelin. Hij wint in 2010 in Vancouver Olympisch goud op de 1.500 meter, geïnspireerd door onder andere de band Tool. Het nummer Forty Six & 2 geeft hem precies de juiste gemoedstoestand voor de wedstrijd en herinnert hem aan het overwinnen van zijn tegenslagen in zijn sportcarrière.

Dafne Schippers loopt in 2013 tijdens het WK in Moskou in het laatste onderdeel van de zevenkamp maar liefst 7 seconden van haar persoonlijk record af. Naar eigen zeggen omdat ze vlak voor de start in de call-room het nummer Can’t Hold Us van Macklemore hoort met de songtekst ‘This is the moment, tonight is the night’. Het geeft haar een enorme boost. Ze belandt op het podium.

Muziek voor de Piepers?

Ik ben zeker geen topsporter, maar heb afgelopen zomer in een slopende meerdaagse etappetocht bij elke grote col ofwel het nummer Go van The Chemical Brothers opgezet (‘Oh, no time to rest, just do your best, we’re only here to make you GO’) of het nummer Alive van Pearl Jam. Het hielp me door moeilijke momenten en gaf me de juiste mindset om weer kilometerslang omhoog te trappen.

"Ik ben zeker geen topsporter, maar heb afgelopen zomer in een slopende meerdaagse etappetocht bij elke grote col ofwel het nummer Go van The Chemical Brothers opgezet."

Ook geen voorbeeld uit de topsport, maar ik ken een hockeyteam dat vaak muziek gebruikt als ondersteuning bij besprekingen. Een thema voor de winterstop was ‘Geen spijt’, als de speelsters van het veld komen mogen ze geen spijt hebben. Fouten maken is prima, slecht spelen ook, maar altijd is er alles aan gedaan om goed te spelen en is er hard gewerkt. Zodat ze altijd zonder spijt het veld af lopen. Ter inspiratie heeft de coach meermaals ‘Non, je ne regrette rien’ van Edith Piaf laten horen tijdens de voorbespreking.

Muziek voegt iets toe aan de sfeer voor de wedstrijd en brengt spelers in de juiste mindset. Misschien is het ook voor de Graspiepers een idee om muziek te gebruiken in aanloop naar een wedstrijd of om de teams motiverende nummers te laten kiezen.

Bijdrage voor magazine hockeyclub De Graspiepers.